[voorlopig geannuleerd] Expositie: Homo Ludens

Tilburg is bij uitstek een stad van samenwerking. Aan de basis van het bloeiende culturele klimaat in deze stad bewegen zich talloze kunstenaars uit allerlei richtingen die met elkaar samenwerken, elkaar motiveren en inspireren. Hard nodig in deze tijd waarin het voor veel kunstenaars een kwestie van overleven is. Ondanks uiteenlopende verschillen in hun werk hebben Niko de Wit en Sjon Brands elkaar gevonden. De Wit’s beelden zijn abstracter en doortrokken van elementaire vormen, Brands’ werk is herkenbaar aan onderdelen en eerder surrealistisch als geheel. Toch hebben zij elkaar getroffen in eenzelfde speelse gezindheid in het maken van beelden.

Deze tentoonstelling is daar een uitvloeisel van, deze expositie vertrekt vanuit de spelende mens, spelen als noodzakelijke voorwaarde voor beschaving, cultuur en kunst. Johan Huizinga’s magistrale werk ‘Homo Ludens’, onderscheidde de spelende mens als tegenhanger van de denkende mens (homo sapiens) en de werkende mens (homo faber). Hij benoemde spelen als fundament ván onze cultuur, als een ode aan vrijheid, alleen in vrijheid kan spel zich ontplooien en cultuur zich ontwikkelen. Spelen vereist, volgens Huizinga, concentratie, doelgerichte aandacht en vrijheid van beslommeringen. Onze hedendaagse samenleving met zijn massamedia verwart en versnippert daarentegen denken en activiteit, is niet meer in staat voor zichzelf een grote vorm of een leidend ideaal te vinden. Voor beide kunstenaars in deze expositie is spelen derhalve een ‘conditio sine qua non’ voor onderzoeken, ontdekken, oorspronkelijkheid, èn plezier.

Beeldhouwer Niko de Wit (Bergen op Zoom, 1948) viert dit jaar zijn vijftigjarig jubileum als beeldhouwer en is vooral bekend van zijn architecturale en monumentale werken (in Tilburg de ‘Dansende Schilpadden’ in de Muzentuin). Hoewel deze werken soms wat ernstig ogen, kenmerkt Niko’s ontwerpproces bovengenoemde grondhouding: spelen. Hij combineert inhoudelijk niet bij elkaar horende artefacten tot nieuwe, wat vervreemding oproepende, bronzen beelden. Via spelen met vormen, omkeren en experimenteren met gietprocessen.

Sjon Brands (Tilburg, 1948) is beeldend kunstenaar en maakt beelden uit gebruiksvoorwerpen en speelgoed, zoals dadaïstisiche paradijsvogels, grote flamboyante luchtschepen, ready-mades en satirische installaties van (protesterende) Barbie’s. Hij werkt niet vanuit vooraf bedachte concepten, zijn werk ontstaat uit het spelen met (onderdelen van) objecten die hij in de loop van de tijd heeft gevonden, verzameld of gekregen, uit het eindeloos combineren van verschillende vormen, omkeren, anders proberen, heel veel kijken en ook toeval. Spelen dus.